Ford TW: Europeaan met Amerikaanse roots *
Tekst: Jan Ebinger,  Beeld: Jan Ebinger & Maarten Martens & Davy Tandt 

In 1979 lanceert Ford Motor Company tijdens de Sima de TW-serie. De driedelige serie bestaat uit de TW10 van 124 pk, de TW20 van 145 pk - als opvolgers van de 8700 en 9700 – en de geheel nieuwe TW30 van 184 pk. In 1983 volgt er een upgrade van de serie met de introductie van de modellen TW15, TW25 en TW35.

Made in Antwerp
In 1930 startte Ford met de assemblage van vrachtwagens en auto's in de haven van Antwerpen waar concurrenten zoals General Motors en Chrysler in dezelfde periode ook fabrieken bouwden. Tegen de jaren zestig was de site in Antwerpen te klein geworden en werd een gloednieuwe auto-assemblagefabriek gebouwd in de omgeving van Genk (Limburg). De vrijgekomen site te Antwerpen werd heringericht en Ford bouwde er een nieuwe tractorfabriek met een oppervlakte van 75.000 m², destijds goed voor een investering van 1,5 miljard Belgische franken of ruim 37,5 miljoen euro. In deze nieuwe vestiging die ontworpen was om zowel fabricage- als assemblagehandelingen te verrichten, liepen vanaf 1964 de eerste 6X-serie modellen van de band. Deze geheel nieuwe serie, beter bekend als de Ford 1000-serie, zorgde voor een wereldwijde standaardisatie in alle Ford-tractor vestigingen en bestond uit de typen 2000 (Dexta), 3000 (Super Dexta), 4000 (Major) en 5000 (Super Major). Bijna tegelijkertijd opende Ford in Basildon in Groot-Brittannië ook een spiksplinternieuwe tractorfabriek. Afspraak was dat Antwerpen trekkers voor Europa zou produceren en Basildon trekkers voor het Verenigd Koninkrijk en de rest van de wereld.

1986 is een turbulent jaar voor de landbouwafdeling van Ford. Ford koopt Sperry New Holland waardoor het terug actief wordt op de markt van landbouwmachines. In de transactie zit ook de overname van de maaidorserfabriek New Holland Clayson in het Belgische Zedelgem. Bijna tegelijkertijd komt ook het bericht dat de Ford-trekkerproductie volledig naar Europa verhuist. De kleine en middelgrote series gaan naar Basildon en de grote TW-modellen  naar Antwerpen.

Amerikaanse roots
In 1968 breidde Ford  zijn gamma in Europa uit met de import van de in V.S. ontwikkelde en geproduceerde 8000. De 8000 was voor Ford een historische trekker omdat hij met een vermogen van 115 pk de eerste Ford-trekker was die de magische grens van 100 pk overschreed. Een jaar later volgde de 9000 een zescilinder met turbo goed voor een vermogen van 145 pk. In 1972 werden de 8000 en de 9000 vervangen door de 8600 en de 9600 met vermogens van respectievelijk 118 en 138 pk beide met een 14/4 Dual Power-versnellingsbak  en een cabine van Hara. Deze trekkers werden echter geen echt succes in West-Europa omdat ze enkel konden worden geleverd in een tweewiel aangedreven versie. Vervolgens werden deze modellen in 1975 vervangen door de 8700 en 9700 met een voor die tijd luxe veiligheidscabine met vlakke vloer en zijschakeling en bedieningspaneel aan de rechterkant van de bestuurder.

Vierkante motor
Typisch voor Ford waren de vierkante motoren met gelijke boring en slag. Volgens Ford veroorzaakte de korte slaglengte minder wrijving wat zou resulteren in minder motorslijtage. Deze techniek werd en wordt nog veel toegepast bij benzinemotoren.

De drie TW-modellen werden aangedreven door een identieke zescilinder turbomotor met een inhoud van 6,6 liter, die zorgde voor een vermogen van respectievelijk 132 pk (TW15), 154 pk (TW25) en 186 pk (TW35) bij 2.200 omw/min. De TW35 had als enige een motor met intercooler die gekoeld werd door lucht. Hierdoor had hij niet alleen meer vermogen in huis maar ook een opvallend hoger maximum koppel van 680 Nm bij 1.600 omw/min. De wielbasis van de TW35 was net zoals de TW25 bijna 15 cm langer dan die van de TW15 waardoor het voor die tijd imposante trekkers waren.

16 versnellingen vooruit
De standaard Dual Power-transmissie was opgebouwd uit een versnellingsbak met 8 hoofdversnellingen voor- en 2 achteruit en een planetaire reductie. De Dual Power-transmissie of de hoog-laag schakeling zorgde ervoor dat het aantal  werd verdubbeld tot 16 versnellingen vooruit en 4 achteruit. Door het inschakelen van de Dual Power werd de rijsnelheid met 22 procent verlaagd en de trekkracht gelijkertijd met 28 procent verhoogd. Het in- en uitschakelen kon gebeuren tijdens het rijden onder belasting, zonder te ontkoppelen. Toch was Ford met deze transmissie op achtervolgen aangewezen in vergelijking met de concurrentie. John Deere kon destijds op de 50/55-series een full powershift leveren en de Case IH Magnum had ook al een full powershift-transmissie.

Alle TW-typen waren uitgerust met onafhankelijke aftakassen. Een dubbeltoerige aftakas (540/1.000 omw/min) was standaard op de TW15 en de  TW25. Op de TW35 was een enkeltoerige 1000-toeren aftakas standaard.

TW: tweewielaandrijving
De TW-serie was in eerste plaats ontworpen voor de Amerikaanse markt. Vandaar dat de eerste TW-modellen enkel leverbaar waren in tweewielaandrijving, vandaar de typeaanduiding TW, die stond voor Two Wheels. Door montage van dubbele wielen achteraan en frontgewichten vooraan viel de TW op de grote Amerikaanse percelen in combinatie met getrokken en half gedragen werktuigen zeker niet uit de toon. Toch was dit aanvankelijk de oorzaak dat de TW ondanks zijn forse afmetingen en robuust uiterlijk tegenviel voor Belgische en Nederlandse loonwerkers. Vooral het hefvermogen en de pompopbrengst van het hydraulisch waren niet overtuigend om met brede driepuntswerktuigen efficiënt te werken. Ford nam deze opmerkingen ter harte en bij de introductie van generatie II van de modellen TW15, 25 en 35 was het hefvermogen en de pompopbrengst bij de TW35 middels dubbele hefcilinders en een extra pomp opgeschroefd tot 6.800 kg en 108 l/min.

Eind 1985 introduceerde Ford de generatie II. Alle modellen van de 6610 tot en met de TW35 werden uitgerust met de Super Q-cabine, een voor die tijd luxueuze zesstijlencabine met digitaal dashboard, airconditioning, vlakke vloer en een geluidsniveau van 82,5 dB(A) bij maximum vermogen.

De succesvolle TW-serie bleef in productie tot en met 1989. Tijdens de Smithfield-show toonde Ford de opvolgers van de TW-serie. De TW15 werd vervangen door de 8630, de TW25 door de 8730 en de TW35 door de 8830. Tot groot plezier van dealers en ook loonwerkers hadden deze modellen een nieuwe 18 x 9 full powershift-transmissie. Deze was afkomstig van Funk en werd later ook ingebouwd in de Ford 70-serie en in bepaalde modellen van de rupstrekkers van Caterpillar, Claas en Challenger.

* ARTIKEL OVERGENOMEN UIT DE LOONWERKER mei 2014

Filmpjes van Ford TW-trekkers in actie:

https://www.youtube.com/watch?v=leMn3B2PC3I 

https://www.youtube.com/watch?v=fBH2Dq58FNM