Twee jaar geleden vonden Leon Boulaert en Marcel Verlee, na een lange zoektocht, deze tractor via de Koopjeskrant bij een boer in Tielt. Ze maakten telefonisch een afspraak. Ter plaatse aangekomen bleken ze voor de deur van een hondenkweker te staan, waar ze schuchter aan het hek probeerden om iemand te zien. Er stonden immers 100 honden vóór hen te blaffen! Gelukkig verscheen plots de eigenaar die zei dat ze niet bang hoefden te zijn en enigszins gerustgesteld betraden ze, tussen ontelbare hondendrollen, zijn hof.

De trekker, die volgens de verkoper in goede staat verkeerde, werd uit een schuur voorgereden. De spoorbreedte van de wielen achteraan viel onmiddellijk op. Vanzelfsprekend ontbraken na een lang, hard leven vele originele stukken. De inschrijvingspapieren werden prompt bovengehaald en de trekker bleek voor de eerste maal ingeschreven te zijn in 1969. Na enige twijfel over de staat van de trekker en discussie over de prijs, reden ze huiswaarts. De passie haalde het echter op de rede en er werd opnieuw contact opgenomen met de eigenaar. Argwanend werden Leon en Marcel een tweede maal binnengelaten en ze besloten om de trekker toch te kopen. In tussentijd waren er echter reeds andere schattenjagers gepasseerd en bleken de inschrijvingsformulieren verdwenen! Hoe dan ook: ze laadden de trekker op en reden ermee richting Wetteren.

Bij aankomst werd de trekker door Leon en Marcel direct op normale spoorbreedte geplaatst zodat hij al snel op een “normale” trekker leek. Na wat proefdraaien stelden ze onmiddellijk alle technische mankementen aan motor, pompen, filters, dichtingen, contacten, enz. vast en maakten de eerste notities voor herstelling.

De uitlaat, het stuur, de banden en de velgen, de olieleidingen en het gaspedaal kwamen eveneens ter sprake. Ze demonteerden de radiator en maakten hem klaar voor herstelling bij een gespecialiseerde firma. Her en der werden verschillende lekkages hersteld  met nieuwe ringen en dichtingen.

De speling op de vooras wegnemen, was de eerste stap in de heropbouw. Nadien werden de remmen aangepakt. De rechter rem zat vol olie en was totaal buiten gebruik. Eerst werd deze volledig vernieuwd en daarna werd de linker zijde aangepakt. Beide wielen konden immers niet op hetzelfde moment gedemonteerd worden want anders viel het differentieel uit elkaar. De speling op de bediening van het hydraulisch systeem werd helemaal weggenomen, zowel op de hendel van aan/uit als op de hendel omhoog/omlaag. Ze schuurden de volledige basis van de trekker af tot op het bot en maakten hem klaar om herspoten te worden. Enkel de lakverf vormde nog een klein probleem, maar na wat overleg en een telefoontje naar Bart Van Haute uit Hamme was ook dit opgelost. Die had namelijk nog een hele voorraad originele verf staan. “Orchid white” voor de carrosserie en “Chocolat brown” voor het chassis. Drie maanden verder hadden ze al heel wat bijgeleerd over David Brown: over waar ze terecht konden voor technisch advies en de juiste onderdelen. Ze leerden ook andere David Brown fanaten kennen. De stukken die ze op het eerste gezicht niet konden vinden, maakten ze zelf. Zo bleek de trekker niet meer over een gaspedaal te beschikken. De creatie van een nieuw gaspedaal was geen eenvoudige klus!

Bij een volgende stap werd de trekker onder narcose gebracht en gesplitst: een dichting tussen de koppeling en de motor was versleten en diende vervangen te worden. Deze operatie werd uitgevoerd door Fons Baeyens. Er bleek nog een bijkomende spelbreker: het aluminium huis van de dichting was gescheurd en diende gelast te worden.

De tractor lag ondertussen volledig in stukken. Eigenlijk bleek alles, maar dan ook alles aan herstelling toe. Dit was de slechtste basis ooit om te restaureren. Maar, alles komt goed en nu was het streefdoel hem in originele staat terug te brengen. Er werd eerst gedacht aan volledig nieuwe stukken, maar na heel wat zoekwerk bleken die ofwel onbetaalbaar, ofwel onvindbaar. Leon en Marcel besloten dan maar om de bestaande delen op te poetsen en te laten blinken als nieuw.

Volledig uiteen was ook echt volledig uiteen: enkel de achterbrug met één spatbord in de grondlaag stond nog recht. Het tweede spatbord, de neus en de motorkap stonden in de grondlaag. Alle koetswerkstukken werden gezandstraald, maar tractorwielen zandstralen, betekende: vier wielen vinden om de David Brown toch te kunnen verplaatsen. Daarvoor kochten ze bij Roger Polfliet een andere 1200.

Het grootste probleem moest echter nog op de proppen komen: de motor! En nog geen klein probleem. De motor spuwde olie als een kanon, m.a.w. de motor was volledig versleten. De dieselpomp, voorpomp en filter waren volledig vervuild. Het was nog een wonder dat deze tractor kon en wou draaien. Hierop werd om verdere verrassingen te vermijden, besloten om de motor volledig te vernieuwen. Dit betekende niet minder dan zes maanden vertraging met de restauratiewerken! Eerst de kulas eraf waarbij bleek dat de cilinders al gehoond waren en dat op de zuigers evenveel speling zat als een lepel in een emmer. De zuigers waren bovendien compleet vervormd en trechtervormig. De segmenten en oliekeringen dienden vervangen te worden. De cilinderkop en de kleppen werden eveneens geslepen. De elektrische bedrading van de trekker werd verwijderd en kwam terecht op de schroothoop. Verschillende eigenhandig gemaakte plannen en tekeningen later, kreeg de trekker ook een volledig nieuwe elektrische installatie.

Na de lang verwachte verlossende telefoon van het revisiebedrijf kon na maanden van demontage eindelijk de montage worden aangevat. Enkele onderdelen zoals de originele koplampen, radiator, grille en rood geëmailleerde uitlaat werden gezocht en… gevonden. In Wervik, bij Frans Van Tomme, ook een David Brown fanaat, ontdekten ze nog een goede brandstoftank én een origineel verdeelblok van de hydrauliek.

Maar, geen enkele tractor is authentiek tenzij het originele stuurwiel aanwezig is, en een nieuwe laklaag doet wonderen. Na 2 jaar hard labeur zorgden het frontembleem en de originele stickers voor ‘the final touch’. De David Brown 1200 Selectamatic is eindelijk in volle glorie hersteld en staat er op z’n 40-ste fabrieksnieuw bij. Ooit ontworpen voor het zware werk en nu te mooi om mee te rijden.

Klaar voor de volgende uitdaging: een David Brown 1210 met vier-wielaandrijving.

Restaurateur of constructeur? 

In elk geval EEN FANTASTISCHE JOB MET EEN FANTASTISCH RESULTAAT!

DAVID BROWN 1200 - TECHNISCHE GEGEVENS

MOTOR: David Brown AD4 (3.594 cc)

VERMOGEN: 72 PK DIN bij 2300 o/min

BORING EN SLAG: 100x114,3mm

GEWICHT: 2630 kg

LENGTE: 363 cm

VERSNELLINGSBAK: 12 vooruit en 4 achteruit

KOPPELING: dubbel droog onafhankelijk

handkoppeling voor aftakas

BANDEN: vooraan: 7.50-16 achteraan: 13.6/12-38

PRODUCTIE: van 1967 tot 1971 aantal geproduceerd 18990