Nieuws
11 februari 2018

DDR historie te Markkleeberg

Het eerste weekend van Juli afgelopen zomer vond weer de bekende oldtimershow te Markkleeberg bij Het Duitse Leipzig plaats. Deze tweejaarlijkse show wordt georganiseerd door de club “Lanz freunde Sachsen” Als locatie hebben ze al vanaf 1984 de tereinen van de Agra Messe tot hun beschikking. Van na de oorlog tot en met 2005 werden hier de mechanisatiebeurzen gehouden. Nieuwe traktoren en machines werden hier destijds aan het grote publiek getoond.

Om de grote drukte voor te zijn besloten we deze keer de vrijdag voor de show al te gaan zien, een groot deel van de traktoren is dan al aanwezig,  het materiaal  van het thema  “original mit patina” stond al keurig in rij opgesteld. Het grootste deel van het thema bestond uit Lanz Buldog maar bijvoorbeeld ook een watergekoelde Deutz F3M317 in straatuitvoering met originele cabine, bouwjaar 1937.

De volgende ochtend, de eerste oficièle showdag waren we al ruim voor de opening aanwezig, de aanvoer van nog meer materiaal is dan alweer volop aan de gang, deelnemers die  op het terein overnacht hebben spoelen de eerste braadworsten alweer door met halve liters bier, Je weet niet wat Je ziet! Naast de traktoren werden een aantal  OostDuitse auto,s Motto,s, brommers en ook camions geshowd.  Te veel om alles in het OTL blad te tonen!

Naast veel West Duitse en uit de Oostbloklanden afkomstige fabrikaten ook een aantal interesante Oost Duitse traktoren van net voor de tweede wereldoorlog  en van de “wende” tot het einde van de DDR  periode en er na. Veel trekkerfabrieken moesten op bevel van de wehrmacht omschakelen naar de productie van wapens of zijn kapot geschoten, aan het einde van de oorlog was er niet veel meer over van de Duitse trekkerproductie, Na de oorlog vond er een ware verschuiving plaats, de trekkerfabrikanten die binnen het nieuw ontstane DDR  een nieuw bestaan opbouwden gingen verder  onder nieuwe naam zoals bijvoorbeeld SN, BTW, IFA of TWS. Anderen verkasten naar West Duitsland mede omdat dankzij de “wende”de landsgrenzen opnieuw ingedeeld werden.

Foto 1
Mooi voorbeeld hiervan is de Famo Ackerradschlepper, is van bouwjaar 1937 en levert 42 PK. Is gebouwd bij Fahrzeug und Motorenbau in Breslau. Breslau was in de periode van de eerste wereldoorlog tot einde tweede wereldoorlog Duits grondgebied. Ten tijde van de “wende” is dit grondgebied terug afgestaan aan Polen, heet tegenwoordig Wroclaw.  Laatste trekkers in Breslau liepen in 1945 van de band. Na de de oorlog zette Famo zijn  aktiviteiten voort in München, nu meer gericht op de bouw van grondverzet machines.

Foto 2
Deze O&K is van bouwjaar 1938, gebouwd bij “Zweigwerk Montana”in Nordhausen.  De eigen O&K  2 cylinder dieselmotor levert 30 PK, ook op last van de wehrmacht verhuisde de komplete trekkerproductie naar het West Duitse Lubeck. De naam van  de fabriek in Nordhausen veranderde in Maschinenbau und Bahnbedarf AG oftewel MBA.

Foto 3
Pas na de tweede wereldoorlog kwam de trekkerproductie in Nordhausen weer langzaam op gang, deels uit restbestanden en deels uit nieuw gemaakt spul bouwde men deze 1 cylinder MBA treker met 15 PK motorvermogen, is van 1946. De trekker was jaren er voor al ontworpen door O&K. In 1948 wijzigde de naam van de fabriek nogmaals en heette vanaf toen VEB IFA schlepperwerk Nordhausen.

Foto 4
Ook bij VEB IFA in Nordhausen gebouwd is deze Brockenhexe RS 02/22 , in productie van 1949 tot 1952. Deze 22 PK trekker was voorzien van een 2 cylinder in licentie gebouwde Deutz  F2M414 motor, ook de versnellingsbak en achterbrug is deels nagebouwd van ZF. Door gebrek aan grondstoffen na de oorlog nog steeds niet voorzien van een electrische starter!

Foto 5
Deze onder de “vlag” van VEB IFA gebouwde “Rubezahl landbouwrups” KS07/60 is in 1952 in Brandenburg van de band gelopen bij Brandenburger traktorenwerk, moest vanwege zijn grote cylinderinhoud van 8,6 liter gestart worden op benzine, na omschakelen op diesel levert de motor 60 PK bij 1150 motortoeren.

Foto 6
Ook uit Nordhausen komt deze RS 01/40 Typ Harz, echter nu onder de merknaam “Schlepperwerk Nordhausen”.  Zijn in 1956 geintroduceerd met 3 punts hefinrichting,  geveerde vooras en 24 volt startmotor, de 5 liter 4 cylinder motor levert 42 PK. Slechts 2175 stuks zijn er tot 1959 van gebouwd!

Foto 7
De BTW “Urtrack” is ook gebouwd bij “Brandenburger traktorenwerke “ en nu verkocht onder eigen merknaam “BTW”.  Is in grote lijnen vergelijkbaar met de IFA “Rubezahl”.

Foto 8
De RS 28 plantagetrekker is gebouwd bij VEB Traktorenwerk Schönebeck wat voor velen al bekender zal klinken. Deze bij “TWS” gebouwde trekker is in 1961 geleverd aan een kersenteler aan de Elbe, de motor is ook weer een licentiebouw maar nu van warchalowski, is de D21 V2. Voor zo ver bekend is dit nog de enige overgebleven RS 28 van de in totaal gebouwde 50 stuks.

Foto 9
Ook van “TWS “komt de RS 56 welke speciaal voor de teelt van hop ontwikkeld was, nog steeds wordt  er in dit gebied  veel hop verbouwd om de vele bierbrouwerijen in de regio van deze grondstof te voorzien, is deels gebouwd met stukken van de RS 09 werktuigendrager maar dan smaller, heeft ook de licentie Warchalowski motor maar ligt bij deze versie achteropgebouwd.

Foto 10
Laatste DDR ontwerp en in serie gebouwde traktoren  komen van Fortschritt, De eerste ZT 300

Wieltrekkers liepen in 1966 te Schönebeck van de band, pikdorserfabrikant Fortschritt gebruikte voor de trekkers veel  al bestaande delen van de pikdorsers en ook  van de door hun geproduceerde camions, bijvoorbeeld de motoren en stuurhuizen werden daarvandaan “geleend”  De ZT 300 GB op de foto is van 1982, van de in totaal ongeveer 60 stuks geproduceerde rupsbandtrekkers zijn er maar een paar meer over! Na de val is de naam van de fabriek veranderd in “Landtechniek Schönebeck” waarna alleen nog voor opdrachtgevers gebouwd werdt, als eerste werden er de Systra systeem trekkers gebouwd, na de overname van Systra door Doppstadt is er ook een serie MB trac,s onder de naam Doppstadt gebouwd maar ook  de Schlüter  Eurotrac,s komen er vandaan! Markus Liebherr liet er protype,s van de door hem ontworpen Mali trac met Mali CVT transmissie bouwen, de losse transmissie,s worden er nog steeds gebouwd voor de Fuss trac 1600,s die er sinds kort ook gebouwd worden, de Fuss trac  heeft veel weg van de MB trac, is voorzien van een 160 PK Deutz motor!

Degenen die de show willen bezoeken zullen echter nog even geduld moeten hebben tot 2019, wordt pas weer over twee jaar gehouden. Doordat de deelnemers niet vooraf in hoeven te schrijven is en blijft hetgeen men kan verwachten altijd een verassing! Op editie 2017 waren  ruim 1600 voertuigen aanwezig, gegarandeerd een succes!! Naast het getoonde materiaal is er ook een onderdelenmarkt en een uitgebreide catering voorzien en ook een hal waar miniaturen getoond worden. Veel spul wat men op andere shows,s niet tegenkomt! Ook Leipzig zelf heeft genoeg te bieden, veel hotels aan betaalbare preizen en veel bezienswaardigheden, zelf bezochten we het ook het oorlogs monument “volckerschlachtdenkmal” op zo,n 5 km van de show.

 

                                                                                                                                        Verslag: Ko de Feijter

Gerelateerd